black-and-blue ´ בלאָן–און–בלאָ ;´ ברױן–און–בלאָ
black eye נטערגעשלאָגענע אױג, –ן ´ דאָס או
give sb. a black eye נטערשלאָגן (+ דאַט׳) אַן אױג ´ או
black out סטז ייַ ן ´ רן דאָס באַװוּ ´ פֿאַרלי ;[KhÁLEShN] חלשן
bladder נכער, –ס ´ דער פּע
bladder infection/cystitis ט´ נצינד; דער ציסטי ´ נכער–אָ ´ דער פּע
blood clot טקלומפּ, –ן; דער טראָמב, –ן ´ דער בלו
brain [MÓYEKh, MÓYKhES] דער מוח, –ות
break down נברעכן זיך ´ א ייַ
break out:
I broke out (in pimples) סגעזעצט ´ ס׳האָבן זיך מיר אױ
שטשיקלעך ´ פּרי
He broke out in a cold sweat גן ´ אַנגסטן האָבן אים באַשלאָ
breathe one’s last סהױכן ´ טעם; אױ ´ סהױכן דעם לעצטן אָ ´ אױ
[NEShÓME] די נשמה
bring (someone) to פּמינטערן ´אָ
bronchus דער בראָנכן, –ס
bundle:
be a bundle of nerves ; ז ייַ ן אַ בינטל ‹קנױל› מיט נערװן
לע נערװן ´ ז ייַ ן גאָ
bunion דאָס ביינדל, –עך
burn out ; יסגעשעפּט ווערן ´ יסמוטשען זיך; או ´ או
יסב ייַ טלען זיך ´ או
cardiologist ג, –ן ´ דער קאַרדיאָלאָ
cardiology גיע ´ די קאַרדיאָלאָ
catch (a disease) ננעמען› זיך מיט ´ נשטעקן ‹אָ ´אָ
catching see infectious
catheter טער, –ס ´ דער קאַטע
charley horse סקראַמפּ, –ן ´ דער פֿו
I got a charley horse כט אַ ´ ס׳האָט זיך מיר געמאַ
נגעצױגענער מוסקל› ´ ס)קראַמפּ ‹אַן אָ ´ (פֿו
abdomen כער ´ דער בויך, ב ייַ
abdominal pain יכווייטיק, –ן ´ דער בו
abnormal ל´ מנאָרמאַ ´ ל; או ´ שט–נאָרמאַ ´ ני
alive:
be alive לעבן
He’s alive and kicking/well ; נט ´ ער איז פֿריש און געזו
ער לעבט און לאַכט
allergic reaction קציע, –ס ´ רגישע רעאַ ´ די אַלע
allergist ג, –ן ´ דער אַלערגאָלאָ
allergy רגיע, –ס ´ די אַלע
anesthesiologist ג, –ן ´ דער אַנעסטעזיאָלאָ
anesthesiology גיע ´ די אַנעסטעזיאָלאָ
appendicitis ט´ דער אַפּענדיצי
appendix שקע, –ס ´ נדע קי ´ די בלי
asthma סטמע ´ די אַ
asthmatic, adj. טיש ´ אַסטמאַ
asthmatic, n. טיקער, –ס ´ דער אַסטמאַ
back, adv.
get back on one’s feet זיך ´ מען צו ´ קו
back, n. יצע, –ס; דער רוקן, –ס ´ די פּלי
My back is killing me יצע ´ סע ברעכט מיר די פּלי
‹דער רוקן›
bacterium ריע, –ס ´ די באַקטע
baseline נטליניע, –ס ´ די גרו
better:
get better ; זיך ´ מען צו ´ זן װערן; קו ´ סער; גענע ´ פֿילן זיך בע
שטעלן זיך אױף די פֿיס
She’s better now/She took a turn for the better ס׳איז
סער; ´ רן; זי פֿילט זיך שוין בע ´ סער געוואָ ´ איר שוין בע
זיך ´ מען צו ´ זי איז שוין געקו
birth:
give birth ( גן ווערן (מיט אַ קינד ´ האָבן (אַ קינד); געלע
צו נ ו י פֿגעשטעלט פֿ ו ן ג יטל שעכטער– ו ו ישו ואַנאַט
ן * אַנדערע ווערטער/טערמינען אין ש ייַ כות מיט דער טעמע קען מען געפֿינען אין דער געזונט–טערמינאָלאָגיע, אָפּגעדרוקט אין אוי
leagueforyiddish.org/gezunt.html : שוועל, נומ׳ 365-364 , און אויף אונדזער וועבז ייַ טל
47 t u h p i a u u g k q b u n ' 8 6 3– 9 6 3 q z u n g r – v T r c x y 5 1 0 2
fit as a fiddle נט װי ´ געזו ;[BEKÁV-HABRÍES] בקװ–הבריאות
נט ´ אַן א ייַ זן; אין בעסטן געזו
fungus נגעס, –ן ´ דער פֿו
gallbladder ; לזעקל, –עך ´ לפּענכער, –ס; דאָס גאַ ´ דער גאַ
די גאַל , –ן
gastroenterologist רים; דער ´ קטער, –דאָקטױ ´ גן–דאָ ´ דער מאָ
ג, –ן ´ גאַסטראָענטעראָלאָ
gastroenterology גיע ´ די גאַסטראָענטעראָלאָ
go under the knife סער ´ נטערן מע ´ גײן או
grave [KÉYVER, KVÓRIM] דער קבֿר, –ים
She has one foot in the grave זי איז שוין מיט איין
סע האַלט מיט איר גאָר ;[KÉYVER] פֿוס אין קבֿר
שמאָל; זי האָט אַ פֿוס אין שטוב, אַ פֿוס אין גרוב;
[NÍLE] זי האַלט שױן ב ייַ נעילה
gynecologist רים; דער ´ קטער, –דאָקטױ ´ ען–דאָ ´ דער פֿרױ
אג, –ן; ´ָ גינעקאָל
gynecology גיע ´ די גינעקאָלאָ
habit:
kick the habit פּ´ פּגעװײנען› זיך; אַראָ ´ אפּגעװױנען ‹אָ ´ָ
נטשאַפֿט ´ פֿון דער געװױ
headache פּווייטיק, –ן ´ דער קאָ
I have a headache עס טוט מיר וויי דער קאָפּ; דער
פּווייטיק ´ קאָפּ טוט מיר וויי; איך האָב אַ קאָ
I have a splitting headache סע ברעכט מיר דער קאָפּ
health נט ´ דאָס געזו
give sb. clean bill of health טיקן אַז ... איז ´ באַשטע
נט ´ געזו
in the best of health נט ´ אין בעסטן געזו
health care פּהיט ´ נט–אָ ´ דער געזו
heart רצער ´ דאָס האַרץ, הע
heart disease ארצקרענק ´ַ די ה
hematologist ג, –ן ´ דער העמאַטאָלאָ
hematology גיע ´ די העמאַטאָלאָ
hives עכצשיט ´ִ װנעצע; דער ברי ´ די קראָפּי
ill קראַנק
fall ill קראַנק ווערן
illness די קרענק, –ען; די/דאָס
ן; די מחלה – ,[KhALÁS] פֿקײט , –ן; די/דאָס חלאַת ´ שלאַ
נקײט, –ן ´ ות; די/דאָס קראַ – ,[MÁKhLE]
immunization ציע, –ס ´ די אימוניזאַ
immunologist ג, –ן ´ דער אימונאָלאָ
immunology גיע ´ די אימונאָלאָ
infectious ; ננעמעוודיק ´ וו; אָ ´ פּיק; אינפֿעקטי ´ קלע
נשטעק(עווד)יק ´אָ
check-up נישע ´ כטונג, –ען; די מעדיצי ´ ף–)באַטראַ ´ די (גו
כטונג, –ען ´ באַטראַ
go for a checkup/physical exam נישער ´ גיין אויף אַ מעדיצי
כטן ´ ניש באַטראַ ´ כטונג; לאָזן זיך מעדיצי ´ באַטראַ
chest סטקאַסטן, –ס ´ דער ברו
cholesterol ל´ דער כאָלעסטעראָ
chronic ניש ´ כראָ
colon שקע, –ס ´ בע קי ´ די גראָ
come down with (illness) מען ´ קראַנק װערן אױף; באַקו
comorbidity יטנדיקע קרענק, –ען ´ די באַ(ג)לי
concussion [MÓYEKh] יסלונג, –ען ´ רך–›צעטרי ´ די מוח –‹מאַ
cornea ע, –ס ´ רן–ה ייַ טל, –עך; די קאָרנע ´ דאָס האָ
coronary care unit (CCU) פּטייל פֿאַר ´ ווער אָ ´ דער אינטענסי
רצקראַנקע ´ האַ
CPR פּמינטערונג ´ נגען–אָ ´ רץ–לו ´ די האַ
death דער טויט
be at death’s door כע|ן מיט ´ פֿאָ ;[GÓYSESN] גוססן
האַלטן ב ייַ ם שטאַרבן ;[NEShÓME] דער נשמה
dermatologist רים; דער ´ טדאָקטער, ...דאָקטױ ´ דער הױ
ג, –ן ´ דערמאַטאָלאָ
dermatology גיע ´ די דערמאַטאָלאָ
develop (an illness):
He developed a rash סגעשיט ´ ס׳האָט זיך אים אױ
מען ´ סגעשאָטן› (אױפֿן ל ייַ ב); ער האָט באַקו ´ ‹אױ
סשיט ´ גן› אַן אױ ´ ‹געקראָ
He developed cancer כט אַ ראַק ´ ס׳האָט זיך אים געמאַ
diaphragm גמע, –ס ´ די דיאַפֿראַ
die קגיין פֿון ´ װערן; אַווע [NÍFTER] שטאַרבן; פֿעלן זיך; ניפֿטר
דער וועלט
die a natural death רלעכן טויט ´ שטאַרבן מיט אַ נאַטי
die suddenly/drop dead קפֿאַלן אַ ´ קשטאַרבן; אַװע ´ אַווע
ננעמען אַ טױט ´ טער (געב׳); א ייַ ´ טױ
draw blood צאַפּן בלוט
eardrum קה ייַ טל, –עך ´ דאָס פּױ
early-onset יקִ ´ִ פֿרי
emergency department/room דער פּיקוח–נפֿש–זאַל
טזאַל, –ן ´ דער נױ ;[PIKÚEKh-NÉFESh] פּטײל›, –ן ´ ‹–אָ
emphysema ם´ נגען–)עמפֿיזע ´ דער (לו
endocrinologist ג, –ן ´ דער ענדאָקרינאָלאָ
endocrinology גיע ´ די ענדאָקרינאָלאָ
epidemiologist ג, –ן ´ דער עפּידעמיאָלאָ
epidemiology גיע ´ די עפּידעמיאָלאָ
family doctor [MIShPÓKhE] רים ´ קטער, –דאָקטױ ´ דער משפּחה –דאָ
t u h p i a u u g k q b u n ' 8 6 3– 963q z u n g r –vTrcxy 5102 57
inpatient, adj. ...– ל´ ליק; (אינ)שפּיטאָ ´ (אינ)שפּיטאָ
inpatient, n. – ל´ נט, –ן; דער שפּיטאָ ´ ל–פּאַציע ´ דער שפּיטאָ
[KhÓYLE, KhÓYLIM] חולה, –ים
internal medicine ן´ לע› מעדיצי ´ נעװײניקסטע ‹אינטערנאַ ´ די אי
internist קטער פֿון ´ סט, –ן; דער דאָ ´ דער אינטערני
ן´ לער› מעדיצי ´ נעװײניקסטער ‹אינטערנאַ ´ אי
iris ריס, –ן ´ גן–בױגן–ה ייַ טל, –עך; דער אי ´ דאָס רע
joint נק, –ען ´ דאָס געלע
kidney די ניר, –ן
labor מפּעט; דאָס גײן צו קינד ´ די קי
be in labor ען; ליגן ´ רט–)װײ ´ גײן צו קינד; האָבן די (געבו
מפּעט ´ אין קי
laboratory ריע, –ס ´ די לאַבאָראַטאָ
lapse into a coma מע ´ ייַנפֿאַלן אין אַ קאָ ´ אַר
lens גנ)לינדז, –ן ´ די (אױ
life signs פֿון לעבן [SIMÓNIM] סימנים
liver בער, –ס ´ די לע
lung די לונג, –ען
listen to someone’s lungs נגען ´ פּהערן (+ דאַט׳) די לו ´אָ
malnutrition ייַזטקייט ´ שט–דערשפּ ´ די ני
medical history ריע›, –ס ´ כטע ‹היסטאָ ´ נישע געשי ´ די מעדיצי
medication/medicine נט, –ן; די ´ דער מעדיקאַמע
[REFÚE] ן, –ען; די רפֿואה, –ות ´ מעדיצי
take medicine/be on medication ן´ מען מעדיצי ´ נ)נע ´ (א ייַ
נט› ´ ‹אַ מעדיקאַמע
memory [ZIKÓRN] דער ז כּ רון
mend:
be on the mend נט װערן; היילן ´ האַלטן שױן ב ייַ ם געזו
סלעך ´ זיך צו בי
metabolism זם ´ דער מעטאַבאָלי
migraine ן, –ען ´ די מיגרע
have migraines ן´ ל ייַ דן פֿון מיגרע
morbidity נקלעכקייט ´ די/דאָס קרע
mortality רבלעכקײט ´ רביקײט; די/דאָס שטאַ ´ די/דאָס שטאַ
nausea טקײט; דער מיגל; דאָס חלשות ´ די/דאָס נישט–גו
דנאָסט ´ דיען; דאָס נו ´ דאָס נו ;[KhALÓShES]
I’m nauseous ;( ט (אױף צו ברעכן ´ ס׳איז מיר נישט–גו
עט מיך ב ייַ ם האַרצן; ס׳שלאָגט מיר צום ´ סע מלױ
האַרצן
nephrologist סט, –ן ´ רן–ספּעציאַלי ´ ג, –ן; דער ני ´ דער נעפֿראָלאָ
nephrology גיע ´ די נעפֿראָלאָ
neurological disease גישע ´ רוונקרענק; די נעווראָלאָ ´ די נע
קרענק
neurologist ג, –ן ´ דער נעװראָלאָ
neurology גיע ´ די נעװראָלאָ
nurse (someone) back to health רן ´ סהײלן; קורי ´ אױ
nursing ´ נקן–שוועסטער ייַ ´ דאָס קראַ
obstetrician , ר´ קטער–אַקושאָ ´ טריקער, –ס; דער דאָ ´ דער אָבסטע
רן ´ רים–אַקושאָ ´ דאָקטױ
obstetrics ´ טריק; דאָס אַקושער ייַ ´ די אָבסטע
oncologist רים ´ קדאָקטער, ...דאָקטױ ´ ג, –ן; דער ראַ ´ דער אָנקאָלאָ
oncology גיע ´ די אָנקאָלאָ
ophthalmologist רים; דער ´ גן–דאָקטער, –דאָקטױ ´ דער אױ
סט, –ן ´ ג, –ן; דער אָקולי ´ אָפֿטאַלמאָלאָ
ophthalmology ן; די ´ גן–מעדיצי ´ גיע; די אױ ´ די אָפֿטאַלמאָלאָ
סטיק ´ אָקולי
orthopedics דיק ´ די אָרטאָפּע
orthopedist ד, –ן ´ דער אָרטאָפּע
otolaryngologist/ENT ג, –ן ´ דער אָטאָלאַרינגאָלאָ
otolaryngology גיע ´ די אָטאָלאַרינגאָלאָ
out cold [AVÉKGEKhÁLEShT] קגעחלשט ´ אַװע
out of sorts לעמען ´ נישט מיט אַ
outpatient, adj. ריש ´ אַמבולאַטאָ
outpatient, n. – ניק ´ נט, –ן; דער קלי ´ ריע–פּאַציע ´ דער אַמבולאַטאָ
נט, –ן ´ פּאַציע
pacemaker טאָר›, –ס ´ רער‹–רעגולאַ ´ רץ–רעגולי ´ דער האַ
pain יטיק, –ן ´ דער ווי
pass away see die
pass out געבן אַ חלש ;[ (AVÉK)KhÁLEShN] ק)חלשן ´ (אַװע
קפֿאַלן (אָן מאַכט) ´ ק; אַװע ´ אַװע [ KhÁLESh]
pathologist ג, –ן ´ דער פּאַטאָלאָ
pathology גיע, –ס ´ די פּאַטאָלאָ
pediatrician , קטער ´ נדער–דאָ ´ טריקער, –ס; דער קי ´ דער פּעדיאַ
רים ´ –דאָקטױ
pediatrics ´ נדער–דאָקטער ייַ ´ טריע; דאָס קי ´ די פּעדיאַ
pharmacist װט, –ן; דער ´ קער, –ס; דער פֿאַרמאַצע ´ דער אַפּטײ
זאָר, –ס ´ פּראָװי
pharmacy (profession) װטיק ´ די פֿאַרמאַצע ;´ דאָס אַפּטײקער ייַ
pharmacy (store) ק, –ן ´ די אַפּטײ
plastic surgeon רג, –ן ´ סטישער כירו ´ דער פּלאַ
plastic surgery רגיע ´ סטישע כירו ´ די פּלאַ
poison [SAM] דער סם, –ען
67 t u h p i a u u g k q b u n ' 8 6 3– 9 6 3 q z u n g r – v T r c x y 5 1 0 2
stomachache יכווייטיק, –ן ´ דער בו
She has a stomachache ; סע טוט איר וויי דער בויך
יכווייטיק ´ דער בױך טוט איר װײ; זי האָט אַ בו
strep infection קציע, –ס ´ קן–אינפֿע ´ די סטרעפּטאָקאָ
stress ק´ קונג, –ען; דער דרוק, –ן; דער שטיק–און–דרי ´ די דרי
surgeon רג, –ן ´ דער כירו
surgery ציע, –ס ´ רגישע) אָפּעראַ ´ רגיע; די (כירו ´ די כירו
susceptible to catching cold לט זיך גרינג; ער איז ´ ער פֿאַרקי
לונגען ´ נקרײטיק› צו פֿאַרקי ´ גט ‹אָ ´ גענײ
symptom ם, –ען ´ דער סימפּטאָ
temperature ר´ די טעמפּעראַטו
take someone’s temperature פּ)מעסטן ד י ´ (אָ
ר´ טעמפּעראַטו
test דער טעסט, –ן
tetanus טאַנוס ´ דער טע
thorax סטקאַסטן, –ס ´ דער ברו
throat לדזער; דער גאָרגל, –ען; די קעל, –ן ´ דער האַלדז, הע
I have a sore throat דער האַלדז טוט מיר וויי; סע טוט
מיר וויי דער האַלדז
throw up קע|(נע)ן ´ יס)מײ ´ יס)ברעכן; (או ´ (או
tongue depressor קעלע, –ך ´ נג–שטע ´ דאָס צו
tuberculosis טע; דער ´ ז; די דער; די סוכאָ ´ דער טובערקולאָ
לער ´ נגען–פֿע ´ לו
unconscious [KhALÓShES] סטז ייַ ן; אין חלשות ´ נישט ב ייַ ם באַװוּ
be unconscious ליגן אין חלשות
become unconscious פֿאַלן (אין) חלשות
be under the weather ; לעמען ´ פֿילן זיך נישט מיט אַ
[BEKÁV-HABRÍES] נישט ז ייַ ן בקוו–הבריאות
be up and about שטײן (שוין) אױף די פֿיס
urologist ג, –ן ´ דער אוראָלאָ
urology גיע ´ די אוראָלאָ
ventilator ן, –ען ´ טעם–מאַשי ´ די אָ
virus רוס, –ן ´ דער ווי
well נט ´ געזו
get well ; זיך ´ מען צו ´ זן› װערן; קו ´ נט ‹גענע ´ געזו
כטן זיך ´ אלפֿן װערן; פֿאַררי ´ָ געה
worse רגער ´ע
He took a turn for the worse רן ´ רגער געוואָ ´ ס׳איז אים ע
poison control center ל´ דער צענטער פֿאַר סמען–קאָנטראָ
[SÁMEN]
prevention טונג ´ די פֿאַרהי
An ounce of prevention is worth a pound of cure צו
כטער ווי צו היילן אַ ´ טן אַ קרענק איז ל ייַ ´ פֿאַרהי
קרענק
preventive medicine ן´ ט–›מעדיצי ´ װע ‹פֿאַרהי ´ די פּרעװענטי
psychiatrist טער, –ס ´ דער פּסיכיאַ
psychiatry טריע ´ דער פּסיכיאַ
psychologist ג, –ן ´ דער פּסיכאָלאָ
psychology גיע ´ די פּסיכאָלאָ
pull through זיך [BÉRYEN] ריהן ´ זיך; ב ´ מען צו ´ קו
pulse
take (someone’s) pulse נ)טאַפּן (+ דאַט׳) דעם ´ (אָ
[DÉYFEK] דפֿק
radiologist ג, –ן ´ ג, –ן; דער רענטגענאָלאָ ´ דער ראַדיאָלאָ
radiology גיע ´ גיע; די רענטגענאָלאָ ´ די ראַדיאָלאָ
rash יסשיט, –ן ´ דער או
remission סיע, –ס ´ די רעמי
in remission שטאַנד ´ סיע–צו ´ אין אַ רעמי
retina צה ייַ טל, –עך ´ דאָס נע
rheumatism טעס ´ זם; דער רעמאַ ´ דער רעװמאַטי
rheumatologist ג, –ן ´ דער רעװמאַטאָלאָ
rheumatology גיע ´ די רעװמאַטאָלאָ
run:
run a fever/temperature ‹ בער ´ האָבן היץ ‹פֿי
Cancer runs in my family ראַק גייט ב ייַ אונדז
[BEYERÚShE] בירושה
The doctor wants to run some tests קטער וויל ´ דער דאָ
טלעכע טעסטן ´ רכפֿירן ע ´ (אַ)דו
shape:
in good shape/condition רעם; אין אַ גוטן ´ טער פֿאָ ´ אין גו
שטאַנד ´ צו
out of shape רעם ´ טער פֿאָ ´ נישט אין גו
sick קראַנק
get/take sick קראַנק ווערן
call in sick מעלדן זיך קראַנק
take a sick day נקנטאָג ´ מען זיך אַ קראַ ´ נע
skin and bones נער ´ הױט און בײ
spit up סכראַקע|ן ´ סשפּ ייַ ען; אױ ´ אױ
spleen די מילץ, –ן
staph infection קציע, –ס ´ קן–אינפֿע ´ די סטאַפֿילאָקאָ
From Afn Shvel, 2014
With thanks to Sheva Zucker and League for Yiddish 2014
Please support League for Yiddish: https://leagueforyiddish.org
No comments:
Post a Comment