דאָס ליד פֿלעגן די תּלמידים פֿון דער שלום־עליכם־שול 21 (בראָנקס, נ״י) רעציטירן יעדן חנוכּה מיט גרויס טעאַטראַלישקייט
חנוכּה־ליד פֿון י. גויכבערג
מיט הונדערטער, הונדערטער יאָרן צוריק,
ווען דאָס ייִדישע פֿאָלק האָט געלעבט נאָך אין גליק,
אין זײַן אייגענעם לאַנד און איז פֿרײַ נאָך געווען,
איז אַ שרעקלעכע, שרעקלעכע מעשׂה געשען:
אַ קיניג אַ בייזער מיט שווערד אין דער האַנט
איז אַרײַן מיט זײַן חייל אין ייִדישן לאַנד,
אַנטיוכוס הרשע — דער גיפֿטיקער האַר,
וואָס האָט אונדז פֿאַרשאַפֿן פֿיל צרות און צער.
ער האָט זיך צעלייגט ווי אַ שטאָט־באַלעבאָס
און געגעבן באַפֿעלן: „טו דאָס און טו דאָס!“
און הילפֿלאָז געווען איז דאָס פֿאָלק אין זײַן בראָך,
געקרעכצט און געטראָגן דעם ביטערן יאָך.
נאָר ס׳ערגסטע פֿון אַלץ איז געקומען צום סוף —
אַזאַ מיאוסער באַפֿעל, אַזאַ גרויזאַמע שטראָף!
א„איך, קיניג אַנטיוכוס, באַפֿעל אײַך אַזוי:
יעדער ייִדישער מאַן, יעדע ייִדישע פֿרוי
און אַפֿילו דאָס מינדסטע ייִדישע קינד,
זיי טאָרן קיין ייִדן נישט זײַן מער אַצינד,
נאָר גריכן, נאָר גריכן מוזן אַלע איצט זײַן,
און ריידן די גריכישע שפּראַך, וואָס איז פֿײַן,
און בוקן זיך נאָר צו דעם גריכישן גאָט,
און הערן און פֿאָלגן מײַן יעדן געבאָט,
און וועט מען ניט פֿאָלגן — דאַן שינד איך די הויט,
און כאַפּ איך אַ ייִדן — באַלד גיב איך אים טויט!“
אַך, וואָס פֿאַר אַ צרות און שרעקלעכן צער
עס האָט אונדז פֿאַרשאַפֿן דער גריכישער האַר,
נאָר ענדלעך, ווען יאָך איז געוואָרן צו שווער,
האָט דערהערט זיך אַ שטימע: „איך קאָן שוין נישט מער!
צו גרויס די יסורים, צו שווער איז די שאַנד,
שטייט אויף, אַלע ייִדן, פֿאַר פֿאָלק און פֿאַר לאַנד!“
יאָ, ס׳האָט זיך געפֿונען אַ מוטיקער העלד,
מתּתיהו הכּהן, ר׳האָט זיך קעגנגעשטעלט,
נישט געלאָזט צו פֿאַרשקלאַפֿן זײַן פֿאָלק און זײַן לאַנד
און געשלאָגן דעם שׂונא מיט שווערד אין דער האַנט.
עס איז אים, דעם רשע, אָנגעגאַן גלאַט,
פֿינף העלדישע זין האָט מתּתיהו געהאַט,
נאָר דער העלד צווישן העלדן איז יהודה געווען,
אַך, וואָס פֿאַר אַ קעמפֿער דאָס פֿאָלק האָט געזען,
צעקלאַפּט האָט יהודה דעם שרעקלעכן פֿײַנד,
און ס׳איז ליכטיקער יום־טובֿ פֿאַרבליבן ביז הײַנט,
אַ יום־טובֿ פֿון פֿרײַהייט פֿאַר פֿאָלק און פֿאַר לאַנד,
אַ חנוכּה־יום־טובֿ, אַכט טעג נאָך אַנאַנד.
No comments:
Post a Comment